Tα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και ελέγχου είναι αναπτυσσόμενα συστήματα στην Ελληνική αγορά και απαντούν στην ανάγκη των σύγχρονων επιχειρήσεων να ελέγχουν να αξιολογούν και να βελτιώνουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις. Υπάρχουν δύο κύρια συστήματα στην αγορά.
- Το EMAS αφορά βιομηχανικές δραστηριότητες (συγκεκριμένα ορυχεία και λατομεία τρόφιμα, υφάσματα, δέρματα, καπνός, ποτά, ξύλο, χαρτί, καύσιμα, χημικά, πλαστικά, μεταλλικά, συσκευές, παροχή ηλεκτρισμού, αερίου και νερού διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων). Θεσπίστηκε από το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από το 1993 (Dir αρ. 1836/93 της 29 Ιουνίου 1993 και 761/2001 ) και αναφέρεται στην αξιολόγηση και βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των βιομηχανικών δραστηριοτήτων (μέχρι στιγμής) καθώς και τη σχετική ενημέρωση του κοινού.
- Το ISO 14000 αφορά όλων των ειδών τις επιχειρήσεις (ξενοδοχειακές, εμπορικές, κατασκευαστικές), θεσπίστηκε από τον οργανισμό ISO από το 1996 και αναθεωρήθηκε το 2004 και είναι συμβατό με άλλα συστήματα διοίκησης ποιότητας όπως το ISO 9000 και ISO 22000.
Διαφορές EMAS με ISO 14000
Το EMAS απαιτεί, όπως η πολιτική, το πρόγραμμα και το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης να είναι διαθέσιμα στο κοινό, ενώ το ΙSO 14001 απαιτεί μόνον η πολιτική να γνωστοποιείται στο κοινό. Το ΙSO 14001 απαιτεί ελέγχους, χωρίς να προσδιορίζει τη συχνότητά τους, ούτε τη μεθοδολογία σε λεπτομέρειες.
Βασικές απαιτήσεις για την εγκατάσταση του συστήματος Περιβαλλοντικής διαχείρισης είναι:
- Η εγκαθίδρυση σαφούς και συγκεκριμένης Περιβαλλοντικής Πολιτικής
- Η συμμόρφωση με όλες τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν το περιβάλλον
- Η εκπόνηση Αρχικής Περιβαλλοντικής Ανασκόπησης του χώρου δραστηριοτήτων
- Ο προσδιορισμός σκοπών και ποσοτικών στόχων σε όλα τα επίπεδα της επιχείρησης. (κατάστρωση Περιβαλλοντικού Προγράμματος)
- Η εκτέλεση, σε τακτά χρονικά διαστήματα, εσωτερικού περιβαλλοντικού ελέγχου στις εγκαταστάσεις της, ώστε να υπάρχει διαρκής ενημέρωση για την πρόοδο του Προγράμματος
- Η συνεχής βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων της επιχείρησης
- Η οργάνωση εσωτερικού μηχανισμού περιβαλλοντικής προστασίας
- Η περιοδική εκτίμηση της αποτελεσματικότητας αυτού του μηχανισμού από ανεξάρτητους Διαπιστευμένους Περιβαλλοντικούς Αξιολογητές
- Η πιστοποίηση της πολιτικής, του προγράμματος, του συστήματος διαχείρισης, της ανάλυσης, των ελέγχων και η επικύρωση της δήλωσης από ανεξάρτητο διαπιστευμένο επιθεωρητή περιβάλλοντος
Ειδικότερα για το EMAS απαιτούνται επιπλέον:
Η ετήσια ενημέρωση του κοινού για το σεβασμό του περιβάλλοντος από την επιχείρηση με τη μορφή “περιβαλλοντικών δηλώσεων”.
- Η σύνταξη της Περιβαλλοντικής Δήλωσης να αφορά κάθε εγκατάσταση που υπέστη τον οικολογικό έλεγχο και η οποία θα είναι σαφής και περιεκτική και θα περιγράφει την πρόοδο με απλό τρόπο ώστε να είναι κατανοητή από το ευρύ κοινό
- Η ενεργή συμμετοχή του προσωπικού στην εφαρμογή του Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης
- Η ενσωμάτωση των ειδικών απαιτήσεων που απορρέουν από κοινοτικές οδηγίες
- H συστηματική εξέταση έμμεσων περιβαλλοντικών παραγόντων (πχ ο κύκλος ζωής προϊόντων, πρακτικές προμηθευτών, κλπ)
Τα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή ενός Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης.
- Η Πρόληψη της ρύπανσης και η μείωση της κατανάλωσης πρώτων υλών και ενέργειας
- Αυξημένη αξιοπιστία στους ευαισθητοποιημένους πελάτες και μειωμένη έκθεση σε περιβαλλοντικές διεκδικήσεις
- Βελτιωμένες σχέσεις με τους ΟΤΑ τις κρατικές υπηρεσίες και εν γένει καλύτερες δημόσιες σχέσεις
Μείωση επιθεωρήσεων από μεγάλους πελάτες.
