ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
1. Ποιοι είναι υποχρεωμένοι να έχουν Τεχνικό ασφαλείας;
Με βάση τη νομοθεσία όλες οι επιχειρήσεις εφόσον απασχολούν έστω και έναν εργαζόμενο πρέπει να έχουν τεχνικό ασφάλειας.
2. Ποιά είναι τα βασικά νομοθετήματα που αναφέρονται στις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας και “γιατρού εργασίας”;
Ο κώδικας Υγείας και ασφάλειας εργασίας του 2010 N. 3850/2010
3. Πώς κατηγοριοποιούνται οι επιχειρήσεις για υπολογισμό ετήσιου χρόνου απασχόλησης και προσόντων τεχνικού ασφάλειας και “γιατρού εργασίας”;
Οι επιχειρήσεις χωρίζονται με βάση την επικινδυνότητά τους σε τρεις κατηγορίες,
Την Α (υψηλή επικινδυνότητα),
την Β (μέση επικινδυνότητα) και
την Γ (χαμηλή επικινδυνότητα).
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α
- Ορυχεία άνθρακα
- Μεταλλεία – Λατομεία
- Υδρογονάνθρακες και γηγενή καύσιμα αέρια
- Χημικές βιομηχανίες:
- Παραγωγή οξέων, βάσεων, αλάτων και χημικών λιπασμάτων
- Παραγωγή πλαστικών υλών, συνθετικών ρητινών και τεχνητών ινών
- Παραγωγή πετροχημικών
- Παραγωγή οργανικών χρωστικών ουσιών
- Παραγωγή πεπιεσμένων αερίων, ξηρού πάγου και ανθρακασβεστίου
- Παραγωγή λοιπών βασικών προϊόντων
- Βιομηχανίες βερνικοχρωμάτων, στιλβωμάτων και τυπογραφικών μελανών
- Παρασκευή γεωργικών φαρμάκων και εντομοκτόνων
- Παραγωγή εκρηκτικών
- Κατασκευή πυροτεχνημάτων
- Βιομηχανίες παραγώγων πετρελαίου και άνθρακα:
- Βιομηχανίες επεξεργασίας πετρελαιοειδών
- Εμφιάλωση υγραερίων
- Βιομηχανίες προϊόντων εκ μη μεταλλικών ορυκτών:
- Κατασκευή ειδών εξ αμιαντοτσιμέντου
- Κατασκευή ειδών από αμίαντο
- Βασικές μεταλλουργικές βιομηχανίες
- Κατασκευή τελικών προϊόντων εκ μετάλλου, εκτός μηχανών και μεταφορικού υλικού:
- Μεταλλικές κατασκευές (Γέφυρες, υπόστεγα, έργα υποδομής και παρόμοιες κατασκευές)
- Κατασκευή μηχανών και συσκευών, εκτός των ηλεκτρικών και των μέσων μεταφοράς:
- Λεβητοποιεία
- Κατασκευή σιλό, κοχλιομεταφορέων, μεταφορικών ταινιών και αερομεταφορέων
- Κατασκευή ηλεκτρικών μηχανών, συσκευών και λοιπών ειδών:
- Κατασκευή συσσωρευτών μολύβδου
- Κατασκευή μεταφορικών μέσων:
- Ναυπήγηση και επισκευή σκαφών
- Κατασκευή σιδηροδρομικού και τροχιοδρομικού υλικού
- Θερμοηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής
- Παραγωγή καυσίμου αερίου πόλεως
- Υφαντικές βιομηχανίες:
- Βαφεία, τυποβαφεία, φινιριστήρια
- Εργασίες με ραδιενεργά υλικά ή ιοντίζουσες ακτινοβολίες
- Εργοτάξια μεγάλων δομικών έργων (σήραγγες, φράγματα) κατασκευές δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης, λιμενικά έργα, οικοδομικά έργα πάνω από 2.000 μ3 ειδικά δομικά έργα.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β
Στην κατηγορία Β υπάγονται όσες επιχειρήσεις δεν υπάγονται στις Κατηγορίες Α και Γ.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ
- Γεωργία
- Κτηνοτροφία
- Εμπόριο, εστιατόρια, ξενοδοχεία, επικοινωνίες μεταφορές, αποθηκεύσεις εκτός από τα συνεργεία συντήρησης σιδηροδρομικών γραμμών, τις διαδικασίες σύνθεσης και ελιγμών αμαξοστοιχιών, τις μεταφορές και αποθηκεύσεις υγρών και αερίων καυσίμων και τις αποθήκες μετά ψύξεως που υπάγονται στην Κατηγορία Β
Τα μεταφορικά μέσα και οι αποθήκες που ανήκουν σε συγκεκριμένη επιχείρηση &ι εξυπηρετούν αποκλειστικά αυτή κατατάσσονται στην ίδια κατηγορία με την επιχείρηση.
4. Πόσες ώρες ετησίως πρέπει να απασχολείται ο τεχνικός ασφάλειας;
Με βάση την προηγούμενη κατηγοριοποίηση καθορίζονται συντελεστές που πολλαπλασιαζόμενοι επί τον αριθμό των εργαζομένων δίνουν τις ελάχιστες ώρες ετήσιας απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας κατά μήνα με κοινή συμφωνία εργοδότη και Επιτροπής Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας:
α. Κατηγορία Α
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο | ||
Αριθμός εργαζομένων |
Τεχνικός ασφάλειας |
Γιατρός εργασίας |
έως 500 501 έως 1000 1001 έως 5000 5001 και άνω |
3,5 |
0,8 |
β. Κατηγορία Β
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο |
||
Αριθμός εργαζομένων |
Τεχνικός ασφάλειας |
Γιατρός εργασίας |
έως 1000 1001 έως 5000 5001 και άνω |
2,5 |
0,6 |
γ. Κατηγορία Γ
Ώρες ετήσιας απασχόλησης ανά εργαζόμενο |
||
Τεχνικός ασφάλειας |
Γιατρός εργασίας |
|
0,4 |
0,4 |
Οι ώρες αυτές δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι λιγότερες από 25 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 20 εργαζόμενους, 50 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 μέχρι 50 εργαζόμενους, και 75 ώρες για επιχειρήσεις που απασχολούν άνω των 50 ατόμων. Εξαιρούνται ορισμένες περιπτώσεις εποχιακών επιχειρήσεων, για τις οποίες υπάρχει και σχετική εγκύκλιος.
5. Ποιες είναι οι αρμοδιότητες του τεχνικού ασφαλείας;
Οι αρμοδιότητες του τεχνικού ασφάλειας περιγράφονται στα άρθρα 6 και 7 του Ν.1568/85 και στο Π.Δ.17/96. Οι αρμοδιότητες αυτές είναι συμβουλευτικές προς τον εργοδότη ενώ επίσης ο τεχνικός ασφάλειας έχει την υποχρέωση επίβλεψης των συνθηκών εργασίας. Συγκεκριμένα:
1. O τεχνικός ασφάλειας παρέχει στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές, γραπτά ή προφορικά, σε θέματα σχετικά με την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Tις γραπτές υποδείξεις καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδομετρείται και θεωρείται από την επιθεώρηση εργασίας. O εργοδότης έχει υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπογράφως των υποδείξεων που καταχωρούνται σ αυτό το βιβλίο.
2. Eιδικότερα ο τεχνικός ασφάλειας:
α) συμβουλεύει σε θέματα σχεδιασμού, προγραμματισμού, κατασκευής και συντήρησης των εγκαταστάσεων, εισαγωγής νέων παραγωγικών διαδικασιών, προμήθειας μέσων και εξοπλισμού, επιλογής και ελέγχου της αποτελεσματικότητας των ατομικών μέσων προστασίας καθώς και διαμόρφωσης και διευθέτησης των θέσεων και του περιβάλλοντος εργασίας και γενικό οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας.
β) ελέγχει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των τεχνικών μέσων, πριν από τη λειτουργία τους καθώς και των παραγωγικών διαδικασιών και μεθόδων εργασίας πριν από την εφαρμογή τους και επιβλέπει την εφαρμογή των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας και πρόληψης των ατυχημάτων, ενημερώνοντας σχετικά τους αρμόδιους προϊσταμένους των τμημάτων ή τη διεύθυνση της επιχείρησης.
3. Για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας ο τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση
α) να επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας από πλευράς υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας, να αναφέρει στον εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας να προτείνει μέτρα αντιμετώπισής της και να επιβλέπει την εφαρμογή τους.
β) να επιβλέπει την ορθή χρήση των ατομικών μέσων προστασίας.
γ) να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να αναλύει τα αποτελέσματα των ερευνών, να τα αξιολογεί και να προτείνει μέτρα αποτροπής παρόμοιων ατυχημάτων.
δ) να εποπτεύει την εκτέλεση ασκήσεων πυρασφάλειας και συναγερμού για τη διαπίστωση ετοιμότητος προς αντιμετώπιση ατυχημάτων.
4. Για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση ο τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση:
α) να μεριμνά ώστε οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση να τηρούν τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας και να τους ενημερώνει και καθοδηγεί για την αποτροπή του επαγγελματικού κινδύνου που συνεπάγεται η εργασία τους.
β) να συμμετέχει στην κατάρτιση και εφαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας.
5. H άσκηση του έργου του τεχνικού ασφάλειας δεν αποκλείει την ανάθεση σε αυτόν από τον εργοδότη και άλλων καθηκόντων πέραν του ελάχιστου ορίου ωρών απασχόλησής ως τεχνικού ασφάλειας.
6. O τεχνικός ασφάλειας έχει κατά την άσκηση του έργου του ηθική ανεξαρτησία απέναντι στον εργοδότη και στους εργαζομένους. Tυχόν διαφωνία του με τον εργοδότη, για θέματα της αρμοδιότητάς του, δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο καταγγελίας της σύμβασής του. Σε κάθε περίπτωση η απόλυση του τεχνικού ασφάλειας πρέπει να είναι αιτιολογημένη.
7. O τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση να τηρεί το επιχειρησιακό απόρρητο.
6. Ποια βιβλία για τεχνικό ασφάλειας πρέπει να έχει η επιχείρηση και που πρέπει να τα θεωρεί;
Οι γραπτές υποδείξεις του τεχνικού ασφάλειας και του γιατρού εργασίας καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδομετρείται και θεωρείται από το αρμόδιο ΚΕ.Π.Ε.Κ. O εργοδότης έχει υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπογράφως των υποδείξεων που καταχωρούνται σ αυτό το βιβλίο. Αν ο εργοδότης διαφωνεί με τις γραπτές υποδείξεις οφείλει να αιτιολογεί τις απόψεις του.
Επίσης στην επιχείρηση πρέπει να υπάρχει ειδικό βιβλίο ατυχημάτων, όπου αναγράφονται τα αίτια και η περιγραφή των ατυχημάτων.
Τέλος πρέπει στις επιχειρήσεις να υπάρχει βιβλίο καταχώρησης των συλλογικών ανώνυμων αποτελεσμάτων των βιολογικών εξετάσεων ενδεικτικών της έκθεσης όταν προβλέπονται τέτοιες εξετάσεις, και ατομικός ιατρικός φάκελος των εργαζομένων που εκτίθενται σε παράγοντες, αφού ο εργοδότης υποχρεούται να παραπέμπει κάθε εργαζόμενο σε ιατρικό έλεγχο μετά τη πρόσληψή, σε τακτά χρονικά διαστήματα, κατά την αλλαγή θέσης εργασίας και πριν την τοποθέτησή του σε νέα θέση εργασίας που συνεπάγεται την έκθεσή του σε παράγοντες. Τα δύο αυτά βιβλία δεν απαιτούν θεώρηση από το αρμόδιο ΚΕ.Π.Ε.Κ